بازی های پازل محور و معمایی از دیرباز از اهمیت زیادی در بین طرفداران خود برخوردارند. این بازی ها در ابتدا در کنسول های مختلف سپس در نسخه های موبایلی منتشر شدند و از محبوبیت بالایی برخوردار شدند.
اولین بازی های ویدیویی در ابتدا به دستورات مبتنی بر متن برای کنترل بازی متکی بودند. با این حال، با پیشرفت تکنولوژی، سازندگان بازی شروع به استفاده از نشانه های تصویری به جای دستورات مبتنی بر متن برای ساخت کنترل بازیها کردند. با استفاده از این فناوری پیشرفته و افزایش محبوبیت بازی‌های ویدیویی در دهه 1970، شرکت‌ها شروع به ایده‌پردازی درمورد روش‌های جدید برای تعامل بیشتر بازیکنان با بازی‌هایشان کردند.
این امر منجر به ظهور بازی‌های ماجراجویی شد؛ بازی‌های فرار. بازی‌هایی که عمدتاً روی رایانه‌ها انجام می‌شد. Planet Mephius یکی از قدیمی‌ترین نمونه‌هاست که توسط ایجی یوکویاما طراحی شده و توسط T&E Soft در سال 1983 منتشر شده است. این اولین بازی نقطه به نقطه تنها در ژاپن قابل دسترس بود، اما این نمونه اولیه ماجراجویی مجازی، به مرور زمان مورد توجه قرار گرفت و درنهایت منجر به ایجاد بازی‌های ویدیویی “فرار از اتاق” در سطح جهانی شد.
پس از آن در سال 1988، جان ویلسون بازی Behind Closed Doors را ساخت، یک بازی مبتنی بر متن که اولین شروع یک بازیکن در یک اتاق در بسته بود. این بازی مورد توجه بازیسازان قرار گرفت و طی پانزده سال بعد، بازی‌های ویدیویی «فرار از اتاق» شروع به اتخاذ سبک جدیدی از گیم‌پلی کردند.
ژانر اصلی «فرار از اتاق» در ارتباط با نام تاکاگی به عنوان تاکاگیسم بر پایه حل معما و پازل نیز شناخته می شود. بسیاری از بازی‌های این سبک با یک مقدمه کوتاه و متنی شروع می‌شوند و شامل دیدگاه اول شخص هستند. اتمسفر بازی ها اغلب به دلیل موسیقی ترسناک، رابط حداقلی و فقدان شخصیت های دیگر، احساس انزوا را القا می کند. بازیکنان باید اتاق را با نگه داشتن ماوس و کلیک کردن روی اشیا جستجو کنند. این بازی ها معمولاً در یک اتاق، تک نفره و با هدف نهایی فرار از آن اتاق انجام می شود. محبوبیت بازی‌های ویدیویی مانند این در نهایت الهام‌بخش ماجراجویی‌های اتاق فرار در زندگی واقعی شد. اولین بازی‌های اتاق فرار کامپیوتری و موبایلی با سبک و سیاق به روز تر در دهه 2000 میلادی شکل گرفتند. یکی از اولین بازی‌های اتاق فرار کامپیوتری به نام “Crimson Room” بود که در سال 2004 توسط تاکاوا توشیوکی طراحی شد. (بازهم بازیسازان ژاپنی). این بازی ژاپنی، به سرعت محبوب شد و موجب شد که اتاق‌های فرار به عنوان یک ژانر و ایده نو در بازی های کامپیوتری شناخته شوند.
با گسترش فناوری موبایل و تلفن‌های هوشمند، بازی‌های اتاق فرار نیز به سرعت وارد بازار موبایل شدند. یکی از اولین بازی‌های اتاق فرار موبایلی به نام “Doors & Rooms” بود که در سال 2012 منتشر شد. این بازی توانست توجه زیادی را به خود جلب کند و به یکی از محبوبترین بازی‌های ژانر اتاق فرار برای تلفن‌های هوشمند تبدیل شود. همچنین، با گذشت زمان و افزایش اهمیت اتاق‌های فرار، بسیاری از بازی‌های کامپیوتری و موبایلی با این موضوع منتشر شده‌اند و این سبک معما محور به یکی از پرطرفدارترین سبک بازی‌های کامپیوتری و موبایلی تبدیل شده است.
محبوبترین بازی اتاق فرار برای موبایل و کامپیوتر و پلی‌استیشن ممکن است بر اساس نظرات شخصی افراد مختلف؛ متفاوت باشد. اما برخی از این بازی‌های محبوب در سطح جهان عبارتند از:
1- The Room Series این سری بازیها، با نام بازی‌های The Room از Fireproof Games در سال 2012 برای دستگاه‌های iOS عرضه شده و توانسته محبوبیت زیادی بین بازیکنان کسب کند. این بازیها دارای گرافیک بسیار زیبا و پازل‌های جذابی هستند. این بازی بسیار موفق بود و پس از آن، فصل‌های دیگری از این بازی منتشر شدند که هر کدام از آنها با بازخورد مثبتی از سوی بازیکنان روبرو شدند. نسخه اندرویدی آن در سبک ترسناک در مارس 2013 رونمایی شد و سپس در Google Play منتشر شد. نسخه پیشرفته این بازی در جولای 2014 برای مایکروسافت ویندوز و در اکتبر 2018 برای نینتندو سوییچ منتشر شد. این بازی یک بازی پازل سه‌بعدی است. بازی The Room داستانی پیچیده و مرموز دارد. در این بازی، شما به عنوان یک بازیکن وارد یک اتاق مرموز می‌شوید که پر از پازل‌ها، رموز و معماهای مختلف است. شما باید با حل این پازل‌ها و معماها، به دنبال یافتن رازهای مخفی و پیدا کردن اشیاء مختلف در اتاق بپردازید. در طول بازی، شما با شخصیت‌های مختلف و رازهای مختلفی روبرو می‌شوید که هر کدام دارای داستان و گذشته‌ای پیچیده هستند. شما باید با حل پازل‌ها و معماها، به دنبال رازهای آن اتاق و شخصیت‌های مختلف بگردید و به تدریج داستان اصلی را کشف کنید.
با گذشت زمان، داستان اصلی بازی The Room به شما فاش می‌شود و شما متوجه می‌شوید که این اتاق مرموز دارای یک گذشته تاریک و پر از راز و رمز است. این بازی پر از ناگفته‌ها و اتفاقات ناگهانی است که شما را به چالش می‌کشد و از شما می‌خواهد تا با حل معماها، به دنبال حقایق پنهان و رازهای مخفی این اتاق بگردید. در این بازی اکثر معماها در نگاه اوّل نیز بسیار پیچیده به نظر می‌رسند. طراحی معماها و پازل ها اکثراً به صورت دیداری و بیشتر شامل گشتن دقیق محیط، پیدا کردن آیتم‌ها و ربط دادن سرنخ‌ها به هم دیگر است. چیز گنگ یا درگیرکننده‌ای در این معماها وجود ندارد ولی با این حال به دقّت زیادی برای حل شدن نیاز دارند. The Room آنچنان مورد استقبال مثبت جهانی قرار گرفت که نسخه iOS آن جوایز متعددی دریافت کرد. این بازی بیش از 6.5 میلیون نسخه فروخت. Fireproof Games از آن زمان تاکنون چهار دنباله از The Room را منتشر کرده است که مجموع فروش جمعی آن تا سال 2016 به 11.5 میلیون رسیده است. دارا بودن تعداد زیادی پازل دشوار، گرافیک سه بعدی و عالی، صداگذاری باکیفیت برای افزایش هیجان در طول بازی از نقاط قوت این بازی است که هر گیمری را عاشق و شیفته خود می کند.. این بازی ثابت کرد که بازی های موبایلی ارزش بازی کردن را دارند.
2- بازی The Witness توسط استودیوی بازیسازی Thekla, Inc در ژانر ماجراجویی، فانتزی و راز آلود در سال 2016 برای موبایل، کامپیوتر و پلی استیشن ارائه شد. این بازی پازل محور و ماجراجویی توانسته است تعداد زیادی از بازیکنان را به خود جلب کند و از نظر گرافیکی و داستانی بسیار جذاب است و همچنین گیم‌پلی جذابی را به بازیکنان ارائه می‌دهد و با گرافیک زیبا و پازل‌های چالش‌برانگیز، که برای به پایان رساندن آن باید حسابی فسفر بسوزانید. شما در یک جزیره مرموز و بدون هدف بیدار می شوید؛ به سادگی می توانید از چندین منطقه عبور کنید، مسیرهای جدید را باز کنید و تمام معماها را که مانع از فرار شما می شود، حل کنید تا ازآن گرفتاری رهایی یابید. این بازی شروع طوفانی دارد، گشت و گذار در جزیره و حل کردن معما بسیار دلچسب است. اما ایراد بزرگ این بازی، راهنمایی نکردن برای گذر از پازل های سخت است. این یعنی به تنهایی باید از پس حل آنها برآیید. طراح معماهای آن جاناتان بلواست که استادانه اما بی هدف آنها را در جزیره گنجانده است.
در کل این بازی از روند افتان و خیزان بهره برده است و در کنار تمام نقاط ضعف ها، بازی خوش ساخت با پازل های بی نظیری است. اما پررنگ بودن نقاط ضعف به نسبت نقاط قوت، حتی با وجود معماهای قوی، آن را در دسته بازی های شاهکار قرار نمی دهد.
3- Zero Escape: The Nonary Games (کامپیوتر و پلی‌استیشن): بازی Zero Escape: The Nonary Games توسط Spike Chunsoft در سال 2017 و برای پلی استیشن 4 و کامپیوتر و ایکس باکس عرضه شد. بازی شامل دو بازی قبلی در سری Zero Escape یعنی 999: Nine Hours, Nine Persons, Nine Doors و Virtue’s Last Reward می‌شود که به صورت بازسازی و بهبود یافته برای پلتفرم‌های مختلف عرضه شد.
این بازی دارای داستان پیچیده و پازل‌های چالش برانگیزی است که محبوبیت زیادی کسب کرده است. داستان آن در یک مکان ناآشنا، نه نفر که ربوده شده اند مجبور به شرکت در یک بازی غیر قانونی ساخته شده توسط یک مغز مخرب به نام زیرو (Zero) می‌شوند. اما چرا آنها اینجا بودند؟ چرا آنها به عنوان بخشی از یک بازی خطرناک مرگ و زندگی انتخاب شدند تا زندگی خود را به خطر بیندازند؟ به چه کسی می توان اعتماد کرد؟ کیست و چه ارتباطی بین این افراد وجود دارد؟ تنش ها با بدتر شدن اوضاع بیشتر و بیشتر می شود و نه غریبه باید قبل از اینکه بمیرند بدانند که چگونه فرار کنند.
این بازیها تنها چند نمونه از محبوبترین بازی‌های اتاق فرار برای موبایل، کامپیوتر و پلی‌استیشن هستند و بسیاری دیگر نیز وجود دارند که ممکن است بر اساس سلیقه‌ی شخصی هر کس مورد ترجیح قرار بگیرند.
اما از دیرباز آرزوی هر کسی که اهل بازی است، قرار گرفتن به جای شخصیت اصلی آنها بود و بازی های محیطی اتاق فرار، این رویا را دست یافتنی کرد. در مقاله بعدی درباره تاریخچه بازی های اتاق فرار محیطی و محبوبترین بازی ها در سطح جهانی آشنا می شوید.
